Značaj rodne ravnopravnosti u obrazovanju i nauci

Povodom obilježavanja 8. marta – Međunarodnog dana žena Institut za humanističke i društvene nauke Filozofskog fakulteta podsjeća na važnost rodne ravnopravnosti kao jednog od ključnih segmenata ostvarenja napretka u društvu. Na tom putu posebnu ulogu imaju obrazovne ustanove i naučnoistraživačke organizacije.

Kako se naglašava u jednom od ključnih dokumenata za ostvarenje jednakih prava bez obzira na pol –  Konvenciji o ukidanju svih oblika diskriminacije žena (Ujedinjene nacije, 1979, član 10) – države potpisnice ovog dokumenta dužne su  obezbijediti:

• -„jednake uslove u pogledu karijere i profesionalnog usmjeravanja, u pogledu mogućnosti za učenje i sticanje diploma u obrazovnim ustanovama svih kategorija“;
• – „otklanjanje tradicionalnog shvatanja o ulogama muškaraca i žena na svim stepenima i u svim oblicima obrazovanja“;
• -„jednake mogućnosti korišćenja stipendija i drugih vrsta bespovratne pomoći za studije“;
• -„jednake mogućnosti pristupa programima permanentnog obrazovanja“.

Rodna ravnopravnost na univerzitetima, prema zakonskim propisima, ima jasno određene pravce djelovanja u pogledu borbe protiv diskriminacije i nasilja po osnovu pola. Osim toga, unutar akademske zajednice veoma je značajno da se kontinuirano i sistematski radi na elimiminaciji rodnih predrasuda i stereotipa u okviru kurikuluma i silabusa, te da se promovišu naučna istraživanja koja se bave ovim problemom.

Generalno na univerzitetu i fakultetima, kao i društvu, dominiraju još uvijek konzervativne orijentacije pa je nephodna edukacija iz rodne ravnopravnosti kako za profesore, tako i za studente. Važno je, i da se uvidi kako stereotipna percepcija rodnih uloga preko implicitnog ili eksplicitnog društvenog pritiska stvara predispozicije za asocijalnije ponašanje, prije svega muškaraca koji u potrebi da dokažu hegemonistički maskulinitet ulaze u svijet veoma rizičnih ponašanja koja često uključuju i nasilje u vezi ili porodici.

Na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci rodne teme izučavaju se u okviru posebnog predmeta – Feministička filozofija (na Studijskom programu filozofije), te kroz tematske jedinice u okviru više predmeta na Studijskom programu psihologije i Studijskom programu predškolskog vaspitanja. Dosadašnji rad u ovom polju pokazuje da je na pojedinim predmetima najbolje koristiti multidisciplinarni i interdisciplinarni pristup.